Snurken en slaapapneu
Tijdens de slaap ontspannen de spieren van de bovenste luchtwegen en zakt de tong naar achteren, waardoor de bovenste luchtweg nauwer wordt. Tijdens het inademen kunnen de weke delen van de mond- en keelholte gaan trillen, waardoor snurkgeluiden ontstaan.
Bij ernstige vernauwingen van de bovenste luchtweg kunnen er tijdelijke ademstops optreden. Als deze ademstops langer 10 seconden of langer duurt, spreken we van apneus (obstructief slaapapneusyndroom, OSAS).
Veelvuldige ademstops kunnen leiden tot:
- een verstoorde slaap;
- vermoeidheid en slaperigheid overdag;
- beïnvloeding van de bloeddruk;
- verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Oorzaak van snurken en slaapapneu
Snurken en slaapapneu komt vooral voor bij personen met overgewicht, met een bepaalde anatomie van het aangezicht en bij een beperkte doorgankelijkheid van de neus- en keelholte (bijvoorbeeld als gevolg van grote amandelen). Roken, verkoudheid, gebruik van alcohol en slaapmiddelen en slapen op de rug verergeren de problemen. Bovendien komt de aandoening vaker voor op middelbare leeftijd en ziet men de aandoening vaker bij mannen dan bij vrouwen.
Diagnostiek van snurken en slaapapneu
Bij het onderzoeken naar de aanwezigheid van snurken en slaapapneu en de oorzaken hiervan, zijn diverse (medisch en tandheelkundig) specialisten betrokken. De kno-arts onderzoekt het gebied tussen de neusholte en de stembanden op vernauwingen door middel van een flexibele slang waarin een cameraatje is bevestigd.
Met een slaaponderzoek of slaapregistratie (polysomnografie) kan de specialist slaapapneu vaststellen. Hierbij registreert hij/zij met speciale apparatuur tijdens de slaap ademhalingspatronen, hersenactiviteit, hartritme, spierspanning en zuurstofgehalte in het bloed. Soms worden ook de snurkgeluiden geregistreerd. Het slaaponderzoek gebeurt thuis, in het ziekenhuis of in gespecialiseerde klinieken (slaap/waakcentra). Er zijn eenvoudige screeningsapparaten voor gebruik thuis.
De tandarts(specialist) onderzoekt de conditie van het gebit en de omliggende weefsels, de wijze waarop de kiezen op elkaar komen en eventuele kaakklachten die van invloed kunnen zijn op een eventuele tandheelkundige behandeling van snurken en slaapapneu. Op grond hiervan beoordeelt de tandarts(specialist) of u in aanmerking komt voor een behandeling met een anti-snurkbeugel.
Behandeling van snurken en slaapapneu
Bij duidelijke beperkingen van de doorgankelijkheid van de neus- en keelholte kan een operatie door de kno-arts worden overwogen. Bij een ernstige vorm van slaapapneu, wordt in de regel Continuous Positive Airway Pressure (CPAP) toegepast. Men slaapt dan met een masker, waarmee door een apparaat via een slang, lucht in de neus wordt geblazen waardoor de bovenste luchtweg minder geneigd is dicht te vallen. Een nadeel van deze behandeling is het geringe comfort bij het gebruik van het CPAP-apparaat waardoor de therapietrouw vaak te wensen overlaat.
Een andere, tandheelkundige behandeling, die veelal beter door de patiënt wordt verdragen, is een anti-snurkbeugel. De meest effectieve anti-snurkbeugel is het zogenaamde Mandibulaire Repositie Apparaat (MRA). Deze uitneembare anti-snurkbeugel houdt de onderkaak ’s nachts naar voren waardoor de keelholte openblijft en de doorgankelijkheid beter gewaarborgd blijft. Het snurken en de apneu nemen daardoor af. Anti-snurkbeugels worden het meestal toegepast bij licht tot ernstig snurken en licht tot matige slaapapneu.
Voorkomen van snurken en slaapapneu
U kunt vaak zelf wat doen aan snurken en slaapapneu. U moet dan denken aan:
- gewichtsvermindering
- stoppen met roken
- minder alcohol nuttigen
- geen slaapmiddelen gebruiken
- tegengaan van slapen op de rug (bijvoorbeeld met een tennisbal die in de pyjama ter hoogte van het schouderblad wordt ingenaaid).