Tanderosie
Bij tanderosie wordt het tandglazuur opgelost door zuren uit dranken, voedingsmiddelen of het maagzuur. Tanderosie is een serieus probleem; het glazuur kan op termijn geheel oplossen. Eenmaal verdwenen glazuur komt niet meer terug.
Oorzaken tanderosie
Tanderosie is slijtage van het tandglazuur en ontstaat door zuren. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen zuren afkomstig uit het lichaam (intrinsieke zuren) en zuren van buiten het lichaam (extrinsieke zuren).
Intrinsieke zuren spelen een rol als de maaginhoud (maagzuur) terugvloeit naar de mond. Dit komt door bijvoorbeeld oprispingen, maar ook door overgeven. Oprispingen kunnen voorkomen bij mensen met spijsverteringsklachten, brandend maagzuur of pijn rond de maagstreek. Mensen die kampen met eetstoornissen die gepaard gaan met frequent overgeven (boulimia) kunnen ook veel last van tanderosie hebben. Ook de gewoonte voedsel te herkauwen kan een veroorzaker van tanderosie zijn.
Extrinsieke zuren kunnen slijtage veroorzaken door te veel, te vaak en/of te lange inname van zure voeding zoals frisdrank, citrusvruchten of medicatie (bijvoorbeeld aspirine, vitamine- C). Ook kan het gaan om mensen die vanwege hun beroep (bijvoorbeeld metaalbewerking, wijnproeven) zuren in de mond krijgen. Daarnaast hebben mensen met te weinig speeksel meer kans op erosie.
Tanderosie door frisdranken/vruchtensappen
Frisdranken en vruchtensappen spelen een belangrijke rol bij tanderosie. In veel van deze dranken zitten namelijk ‘verborgen’ zuren; de toegevoegde suiker of zoetstof zorgt ervoor dat de hoge zuurdosis niet opvalt. Hoe iets smaakt zegt weinig over of iets zuur is. Suiker, zoet -en smaakstoffen maskeren zuur namelijk.
Tegenwoordig kunt u overal frisdrank en vruchtensappen kopen. De meesten zitten bovendien in een hersluitbare verpakking, zodat u ze niet meer in een keer hoeft op te drinken. Als gevolg hiervan drinken we met zijn allen steeds meer, vaker en over een langere tijd van deze frisdranken en vruchtensappen. Dit is niet goed voor uw gebit. Het kan bijdragen aan het oplossen van tanden en kiezen. Het is aan te raden om deze dranken zoveel mogelijk te vervangen door water en melk, of gewone thee zonder suiker.
Ook zure voedingsmiddelen zijn veroorzakers van tanderosie. Met name voor zuur fruit (en producten daarvan) dient u op te passen. Daarnaast zijn veel levensmiddelen aangezuurd met bijvoorbeeld azijn- of citroenzuur, ook hier dient u rekening mee te houden.
Dranken die erosie veroorzaken
( ***** = zeer erosief)
Appelsap | **** |
Chocomel | niet |
Cola | ** |
Cola light | ** |
Energy dranken | ***** |
Icetea | ***** |
Karnemelk | niet |
Melk | niet |
Mineraalwater | niet |
Multivitamine dranken | *** |
Sinas | ** |
Sinaasappelsap | **** |
Sportdranken | ** |
Thee | niet |
7up/Sprite/Spa Citron | **** |
Vruchtensappen | *** |
Water | niet |
Yoghurtdranken | niet |
Kenmerken van tanderosie
In het beginstadium merkt u weinig van tanderosie. Pas in een later stadium kan tanderosie gevoeligheid bij eten en drinken veroorzaken. Het glazuur van uw tanden en kiezen wordt dunner. Dit veroorzaakt de gevoeligheid. Maar ook het uiterlijk van uw gebit verandert. De tanden worden geler, doordat het donkerder gekleurde tandbeen zichtbaar wordt. De tanden en kiezen kunnen ook kleiner worden.
Behandeling tanderosie
Een behandeling van tanderosie is er nog niet en in een vroeg stadium is dit meestal ook niet nodig. Het voorkomen van (uitbreiding van) tanderosie is echter belangrijk om problemen voor te zijn, volg daarom zoveel mogelijk onderstaande tips bij het voorkomen van tanderosie op.
Als het glazuur op de kauwvlakken van de tand of kies volledig is opgelost en het tandbeen (dentine) is bereikt kan dit leiden tot overgevoelige tanden en kiezen en pijn bij kauwen en daarom behandeling nodig maken.
In deze gevallen zal de tandarts proberen om met eenvoudige middelen, bijvoorbeeld met witte vullingen (composiet), het gebit weer zo goed mogelijk te herstellen. Bij ernstig aangetaste tanden en kiezen, of bij verandering van het uiterlijk van de tanden en kiezen kan soms behandeling met inlays, kronen of facings nodig zijn.
Tips bij het voorkomen van tanderosie
Of u last krijgt van tanderosie is afhankelijk van hoe vaak u drinkt en de tijd dat de zure vloeistof tegen uw tanden en kiezen aankomt. Hoe langer de zure vloeistof in uw mond blijft, hoe groter de kans dat het uw tandweefsel oplost. Spoelen, slurpen of nippen aan zure dranken vergroot het erosierisico, omdat uw mond langer zuur blijft. U lost dit op door met een rietje te drinken. Plaats deze wat verder in de mond en kauw er niet op. Het is ook beter om geen zure drankjes te drinken als u bijna gaat slapen; de kans is dan namelijk groot dat er gedurende de nacht wat zuur in uw mond blijft zitten.
Liever geen light
In light-frisdranken zit net als in de gewone dranken zuur. Light betekent alleen, dat er in vergelijking met het ‘gewone’ product minimaal 30% minder energie (kcal) of suikers in zit. De toevoeging ‘light’ zegt niks over de aanwezige hoeveelheid zuur.
Maar wel…
Water, melk en gewone thee kunt u zonder probleem drinken, net als koolzuurhoudend bronwater. Yoghurt en karnemelk smaken misschien zuur, maar zijn door het aanwezige calcium ook veilig voor het gebit (mits u er geen suiker in doet).
- Zorg voor een optimale mondhygiëne
- Voeg indien mogelijk water toe aan de vruchtensappen om het zuur te verzwakken
- Beperk bij voorkeur het aantal eet- en drinkmomenten tot 7 per dag
- Beperk het gebruik van zure dranken en drink zoveel mogelijk water, gewone thee, koffie of melk.
- Slik de drank bij voorkeur zo snel mogelijk door
- Poets uw tanden niet direct na het eten of drinken van zure dranken of voedingsmiddelen, maar wacht ongeveer één uur met poetsen. Poets twee maal per dag met een fluoride tandpasta om uw tanden sterker te maken. Het is daarbij aan te raden om een zachte tandenborstel en een laag slijtende (weinig abrasieve) tandpasta te gebruiken
- Nuttig ’s nachts en voor het naar bed gaan geen zure consumpties
- Stimuleer de aanmaak van speeksel door te kauwen op suikervrije kauwgom; speeksel heeft een neutraliserende werking